Na wykładzie przybliżone zostanie pojęcie promieniowania, pojawią się przykłady promieniowania korpuskularnego, wyjaśnimy, czym jest promieniowanie elektromagnetyczne. Na przykładzie doświadczeń ze światłem widzialnym zaprezentujemy własności promieniowania elektromagnetycznego. Wyjaśnimy pojęcie fotonu, a także zjawisko jonizacji. Omówimy różne zakresy promieniowania elektromagnetycznego, zwracając szczególną uwagę na promieniowanie jonizujące. Wykład uatrakcyjnią liczne pokazy.
Podczas wykładu przedstawiona zostanie zasada działania elektrowni jądrowej. Omówione będą różne typy reaktorów energetycznych. Prowadzący porówna też elektrownie jądrowe z innymi rodzajami elektrowni, poruszając przy tym kwestię paliwa, odpadów, ekonomii, ekologii i bezpieczeństwa.
Jednym z wiodących niskoemisyjnych źródeł pozyskiwania energii jest energetyka jądrowa. Jednakże działanie elektrowni jądrowej, tak jak każdej elektrowni, nierozerwalnie wiąże się z dostarczeniem surowca. W przypadku elektrowni jądrowej są to izotopy pierwiastków rozszczepialnych, takich jak U-235. Podczas wykładu szczegółowo omówiony zostanie pełny cykl paliwowy stanowiący łańcuch procesów i operacji koniecznych do wyprodukowania świeżego paliwa obejmujących wydobycie uranu, jego wzbogacenie, produkcję paliwa i jego wykorzystanie w elektrowni, następnie przechowywanie, przerób oraz składowanie odpadów.
Jakie izotopy promieniotwórcze powstają podczas pracy reaktora jądrowego? Co znajduje się w wypalonym paliwie jądrowym? Co z wypalonego paliwa można powtórnie wykorzystać, a co jest faktycznie odpadem? Wykład odpowiada o odpadach powstających w reaktorach, ale także w przemyśle czy medynie. Uczestnicy wykładu dowiedzą się, kto w Polsce, w jakiej ilości i jakie odpady promieniotwórcze produkuje, jak należy się z nimi obchodzić, w jaki sposób Zakład Unieszkodliwiania Odpadów Promieniotwórczych (ZUOP) przygotowuje te odpady do przechowywania i składowania. Uzupełnieniem wykładu jest wystawa, przygotowana we współpracy z ZUOP, na której uczestnicy mogą zobaczyć eksponaty wiernie odwzorowujące postępowanie z takimi odpadami w Polsce, w zależności od ich rodzaju i stanu skupienia.
W życiu nieustannie mamy kontakt z fizyką, w tym z fizyką jądrową. Ta ostatnia, postrzegana często i jakże niesłusznie jedynie przez pryzmat wojny jądrowej , wzbogaca nasze życie dzięki jej licznym zastosowaniom w diagnostyce i terapiach medycznych, w przemyśle, rolnictwie, a nawet w odkrywaniu świadectw historii – naszego dziedzictwa kulturowego. Zastosowań jest tak wiele, że trudno opisać je wszystkie w jednym wykładzie. Niemniej jednak jesteśmy w stanie pokazać w nim , jak pięknie nauka łączy się tutaj z zastosowaniami w życiu codziennym.
W jaki sposób możemy leczyć i diagnozować za pomocą promieniowania jonizującego? Niemal od momentu odkrycia samego zjawiska promieniowanie jonizujące zaczęto wykorzystywać w medycynie. Sposób, w jaki oddziałuje ono z materią, pozwala zarówno niszczyć tkanki nowotworowe, jak i, metodami bezpiecznymi dla zdrowia i życia pacjenta, obrazować wewnętrzne struktury jego organizmu. Jak to możliwe? Słuchacz będzie miał możliwość zapoznania się z fizycznymi podstawami, a także budową i zasadą działania aparatów medycznych najbardziej rozpowszechnionych metod diagnostycznych i terapeutycznych (takich jak: zdjęcie rentgenowskie, tomografia komputerowa, procedury diagnostyczne medycyny nuklearnej czy teleradioterapia).
W ramach prelekcji omówiona zostanie budowa materii oraz zjawiska fizyczne związane ze zmianami stanu materii, w wyniku których następuje emisja promieniowania jonizującego. Scharakteryzowane zostaną różne rodzaje promieniowania jonizującego takie jak promieniowanie alfa, beta, gamma i neutronowe. Zreferowane zostaną różnice między nimi, ich właściwości oraz zasady oddziaływania cząstek naładowanych i nie naładowanych z materią. Przybliżone zostanie prawdopodobieństwa zajścia określonego efektu oddziaływania ze względu na rodzaj promieniowania jak również ośrodka w którym to oddziaływanie występuje. Zostanie zwrócona uwaga na praktyczne efekty oddziaływania promieniowania z materią wraz z podaniem przykładów wykorzystania.
Wykład przeznaczony dla osób, które chciałyby się dowiedzieć, jak czynniki związane z ekspozycją organizmu ludzkiego na promieniowanie jonizujące decydują o biologicznych skutkach napromieniowania. Ponadto podczas wykładu opowiemy, jakie reakcje zachodzą w komórce ludzkiej, kiedy poddana jest działaniu promieniowania jonizującego, a także omówimy wpływ napromieniowania na organizm ludzki.
Podczas wykładu przedstawione zostają różne rodzaje detektorów do mierzenia poziomu i rodzaju promieniowania jonizującego, różniące się budową, działaniem i zastosowaniem. Umożliwiają one pomiar zarówno parametrów pojedynczych cząstek promieniowania (np. w celach naukowych), jak i szerokiego zakresu dawek (np. w celu ochrony przed promieniowaniem). Wyszczególnione zostaną podstawowe różnice, wady i zalety poszczególnych detektorów, a także przybliżona zostanie tematyka analizy wyników pomiaru.
Wykład poświęcony jest technologiom przyspieszania cząstek. Opowiada o tym, dlaczego akceleratory przyspieszają tylko cząstki naładowane. Prowadzi słuchaczy przez historię i rodzaje technik przyspieszania cząstek od najprostszego (akceleratora liniowego elektrostatycznego) do największego (LHC). Opowiada również jak uzyskać wiązki cząstek wtórnych (np. promieniowania X). W trakcie wykładu wspomniane są akceleratory warszawskie: Lech i U-200.
Światło od tysiącleci fascynowało ludzi. Wielu z nich usiłowało zrozumieć jego naturę. Jednym z najczęstszych pytań, które sobie stawiali, było pytanie, czy światło posiada naturę falową, czy ziarnistą – czy jest przemieszczającym się w przestrzeni zaburzeniem jakiegoś ośrodka, czy może raczej strumieniem cząstek – korpuskuł. Odpowiedź no to pytanie okazała się podstawą rozwoju jednej z najpiękniejszych, a także najbardziej niezwykłych teorii fizycznych XX wieku, jaką jawi nam się mechanika kwantowa.
Wykład poświęcony jest budowie i zastosowaniom reaktorów wysokotemperaturowych chłodzonych gazem. Temat ten został osadzony w kontekście planów wdrożenia technologii reaktorów wysokotemperaturowych w polskim przemyśle.
Reaktory wysokotemperaturowe mogą stanowić źródło ciepła przemysłowego. Intensywnie rozwijana jest koncepcja zastąpienia takimi reaktorami pieców węglowych czy gazowych obecnych w niektórych zakładach przemysłowych. Uwolniłoby to te zakłady od wad dotychczasowych metod wytwarzania przemysłowego ciepła. Polska ma szansę stać się pionierem w rozwoju tej nowatorskiej technologii.
Wykłady mogą być połączone ze zwiedzaniem rekatora MARIA oraz ze zwiedzaniem laboratoriów badawczych NCBJ.
Informacje dotyczące sposobu zorganizowania wycieczki, w tym wymogi formalne, które muszą być spełnione przed przyjazdem grupy do NCBJ, dostępne są tutaj.